YON KOMANTÈ SOU PARACHAH TOLDOT
Tradwi Pa Lenord
YON TI MO SOU ETID LABIB NAN CHABAT SA KI RELE PARACHA TOLDOT
Toldot – Se yon mo ebre ki vle di "Jenerasyon" oswa "desandan", Toldot se dezyèm mo nan lekti Biblik sa a epi li se premye mo diferan nan pòsyon sa a nan Ekriti a.
Toldot se sizyèm Sidra li ye, se sizyèm pòsyon Tora a nan piblikasyon nan chak semèn yo nan Sik anyèl la.
Paracha sa a ap pale de konfli ki te genyen ant Jakòb ak Ezaou, frè jimo li a, sou lanmò Izaak, li pale tou de Rebeka, madanm li, lè li te prezante l kòm sè l ', ak benediksyon Izaak te bay pitit li yo.
Li konstitye pòsyon Jenèz 25:19 rive 28:9. Pòsyon biblik sa a konpoze de 5,426 lèt ebre, gen 1,432 mo ebre ak 106 vèsè, epi li ka okipe anviwon 173 liy nan yon woulo Tora (ki rele Sefer Tora). Pòsyon sa a nap li l sou sizyèm Samdi apre Simchat Tora, jeneralman lap tonbe nan yon dat nan mwa Novanm, oswa raman nan kòmansman mwa Desanm.
YON RESUME NAN LEKTI A
Itzhak (Izaak) te marye Rivka (Rebeka). Apre ven ane san pitit, lapriyè li yo reponn epi Rivka te vin ansent. Gwosès la te difisil, paske "timoun yo tap goumen nan vant li"; Bondye di l ke li gen “de nasyon nan vant li”, e pi piti pitit gason l lan pral genyen batay la sou pi gran gason l lan.
Ezav (Ezaou) te soti an premye. Yaakov (Jakòb) li menm te soti nan kenbe talon Esav (Ezaou) Frè li. Ezav grandi pou vin yon "chasè, yon nonm kap viv nan bwa"; Jakòb se yon "nonm konplè", yon rezidan nan tant li ye. Itzhak te prefere Esav, Rivka te prefere Jakòb. Esav retounen yon jou soti nan bwa a fatige ak grangou apre jounen lachas li, Lè sa a li vann bay Jakòb dwa premye nesans la an echanj pou yon bouyon lantiy wouj.
Ki plas Moun yo geyen nan sitiyasyon lavi yo?
Èske yap pran desizyon san yo pap konsidere pozisyon Letènèl ladan l? Kidonk, e si nou suiv kòmandman Bondye yo, sa ap mete nou nan yon sitiyasyon difisil? Lekti nan semèn sa a ap kòmanse konsa; “Te gen yon grangou nan peyi a, anplis premye grangou ki te rive avan nan epòk Abraham lan, e Itzak te ale viv bò kote Abimelèk, wa peyi Plistim yo (Filistyen yo), nan Peyi Gera (Gaza).
Malgre lekti a pa di nou pwochen etap Izaak ta pral swiv, men dapre repons Letènèl te ba li a, nap konprann ke li te gen plis chans pou l fè menm jan ak papa l Abraham nan sitiyasyon ki te sanblab sa a. Lè sa a, Tora a di nou ke Letènèl te parèt devan Itzak (Izaak) e li te di l konsa: “Pa desann nan peyi Lejip la, rete pou w abite nan peyi m pral di w la. Viv sou tè sa a epi mwen pral rete avèk ou epi mwen pral beni ou..."". ( Jenèz 26:1-3)
Kesyon: Pandan ke lide pou desann nan peyi Lejip la te petèt pa pi bon lide, nou wè ke lè te gen yon grangou nan tan Abraham nan, li menm li te desann nan peyi Lejip (Jenèz 12:10).
Epi se pa sa sèlman sa, se ke nan ka Abraham nan, se Bondye li menm ki te voye grangou a pou l te fè Abraham desann nan peyi Lejip,
an reyalite, objektif grangou a se te pou li ka teste l pou l te ka wè si l t ap kesyone pawòl Bondye yo, ki sa.
premyèman, Bondye te ba li lòd pou li ale monte nan peyi Kenaan (Kanaan) epi kounye a, li te fòse l pou li soti kite peyi a ak grangou a.
Ki diferans ki genyen ant Abraham ak Izaak? Poukisa Bondye pa t vle kite Izaak desann nan peyi Lejip tankou papa l te fè a?
Repons:
Kòmantatè nou yo eksplike ke byenke Abraham te desann nan peyi Lejip la, nan ka Izaak, reyalite a te konplètman diferan. Lè Itzhak te vle desann nan peyi Lejip la, Bondye te di l "Pa desann nan peyi Lejip paske ou se tankou yon ofrann Asansyon (olah) ou ye, san defo, epi ou ka ale andeyò peyi Izrayèl la, se yon bagay ki espirityèlman apwopriye pou ou."
Eksplikasyon pou sa a se ke lè yo te mete Izaak sou lotèl la nan moman Akeda a, li te vin ekivalan ak yon ofrann Asansyon (ofrann olah), yon ofrann ki konplètman boule sou lotèl la. Kounye a, halachah a anrapò ak kalite ofrann sa a se ke yon ofrann olah pa ka retire nan lakou Tanp lan. Menm jan an tou, Itzhak, ki te ekivalan a yon ofrann olah, li pa t 'kapab kite peyi Izrayèl la, paske peyi Izrayèl la te konsidere kòm Azara a (Kom patio tanp lan) an relasyon ak li, ak yon ofrann olah ki. Si li te retire soti nan Azara a, li te diskalifye ak entèdi pou tout tan.
Nou wè apati isit la ke gen yon relasyon dirèk ant 'moun nan' ak 'anvironman kote yap viv'. Nan ka patikilye sa a, Tora a pale sou relasyon ki genyen ant Itzhak ak peyi Izrayèl la, ak pwoblèm ki ta egziste si li te kite peyi sa a. Menm jan an tou, nou dwe konnen ke byenke nou pa "absoliman pafè" kòm yon ofrann olah, anviwònman nou an toujou egzèse yon gwo enfliyans sou nou. E nou dwe konnen si nou vle grandi espirityèlman, gen yon kote ki pi bon pase yon lòt pou atenn objektif sa a.
Nan Gera (Peyi Gaza), nan peyi Filistyen yo,
Itzhak, tankou tap fè tankou papa l anvan l, li te prezante Rivka madanm li kòm si li te sè li, paske li te pè, li te panse ke yo ta pral touye pou moun yo ka prann madanm li (Rivka).
Nan Peyi sa a, Li travay latè a la a, li dekouvwi pi dlo yo ke papa l', Avraham te fouye yo, epi li fouye yon seri lot pi dlo nouvo: sou de premye pi dlo yo, li te gen yon batay kont moun Filistyen yo ki tap revandike pi dlo yo, men dlo nan twazyèm pi a li tap jwil ak kalm.
Ezav (Ezaou) marye de fanm Hitit. Itzhak vin granmoun e avèg, e li eksprime dezi li pou l beni pi gran pitit gason l anvan l mouri. Pandan ke Esav ale lachas pou prepare manje pi renmen papa l, Rivka abiye Yaakov ak rad Esav, kouvri bra l ak po kabrit pou simule frè l ki gen tout ko li plen cheve tankou nan tèt li, Rivka te prepare yon plat menm jan an tou, epi voye Yaakov bay papa l.
Jakòb resevwa benediksyon papa l pou l gen “lawouze nan syèl la ak pi bon bagay ki sou tè a” e pou l dirije frè l. Lè Esav retounen epi twonpe a parèt, tout sa Izaak te ka fè pou pitit gason l te prefere a se predi ke lap viv ak epe li e ke lè Jakòb desann, Ezav pral monte.
Jakòb kite lakay manman li pou li ale nan Peyi Aran pou chape anba kòlè Esav epi pou jwenn yon madanm nan fanmi frè manman l, Lavan.
Ezav marye ak yon twazyèm fanm, yo rele Majlat, pitit fi Izmayèl. Jenèz 25:19 – 28:9
No comments: