By: Enerio Yochanan Benorinu on August 15, 2024/comment : 0
FÈT KÈ KONTAN NAN GRAN JOUNEN TOU BE’ AV LA
ט״ו באב
Jounen 15 Av la ap make yon pwen vire nan sezon an: se ekinoks ete a. Sa vle di ke jiska jodi a, jou yo pi long pase nwit yo. Jou 15 Av, lajounen ak lannwit egal, e depi lè sa a, jou yo vin pi kout epi nwit yo pi long. Kounye a, ki sa sa vle di pou yon jwif? Piske “yo te bannou lannwit yo pou nou etidye Tora a,” nan pawòl Saj nou yo, sa endike ke apati nan pwen sa a nou dwe ogmante etid Tora a.
Kenzyèm jou nan mwa Av (an ebre li rele Tou Be' Av) se, dapre tradisyon rabinik, youn nan jou ki gen pi lajwa nan ane jwif la pandan epòk tanp yo a Jerizalèm.
Kounye a li se yon jou fèt minè jwif li ye, konsidere kòm yon jou patikilyèman favorab pou maryaj epi pandan ki ekspresyon dey yo entèdi.
TOU BE’AV NAN SOUS JWIF YO
Okenn kote nan Bib ebre a li pa mansyone yon fèt nan "kenzyèm jou nan senkyèm mwa a", jan yo ta dwe rele l 15yèm Av. Sepandan, li mansyone, dapre Saj yo, lè yo mansyone "fèt HaShem" sa a ki tap selebre chak ane, nan fen Liv Jij yo.
Dapre istwa sa a, konkibin yon moun Levit te mouri kòm rezilta yon vyòl ki te fè pa jenn pitit Benjamen yo (ki soti nan Giva); Lagè tribi yo te vini, epi yo te retire Benjamenit yo nan rès Izrayèl la. Sepandan, pou evite disparisyon yon tribi Izrayelit, Ansyen asanble yo te sijere pou yo ale nan “yon fèt pou HaShem ki tap selebre chak ane nan seksyon Shilo […] lè sa a nou tap wè pitit fi Shilo yo ki tap soti pou yal danse nan koral yo , Moun yo tap soti nan jaden rezen yo, pou yal pran yon madanm nan mitan pitit fi Shilo yo, pou yo retounen nan peyi Benjamen an.
NAN MISHNA A AK TALMUDS YO
Seremoni sa a ki te fèt nan jaden rezen yo (ke Bib la asosye alegorikman ak fèt lanmou a) te dewoule, dapre Saj Mishnah yo, ki te bannou leson sou Yom Kipour ak 15 Av. Yo te di ke se te de jounen ki pi kontan nan peyi Izrayèl la, dapre Patriyach Chimon ben Gamliel; tout jenn gason selibatè Jerizalèm yo t ap danse nan jaden rezen yo ak rad blan lot moun te prete yo (pou rich yo pa fè pòv yo wont), tifi yo envite ti gason yo pran yo.
Mishnah a pa bay rezon pou selebrasyon sa a, ni sa ki pou afimasyon Rabban Chimon ben Gamliel.
Dapre Megillat Taanit la, ki te ekri anviwon yon syèk anvan, ane 15 anvan epòk nou an se te jou korban Etzim (“ofrann pye bwa yo”) fèt la te ye, Lè kohanim yo, levit yo ak anpil pwofàn te kon pote bwa pou dife nan gwo kantite sou lotèl ofrann an; klima a te fè bwa sa yo ase chèch pou asire nou ke yo pa te gen vè ladann (sa ki ta fè l pa bon pou sèvi Letènèl) ak nou jwenn tou, ke li pa t nesesè ankò koupe yal nan forè a, pwobableman jiska 15 Chevat la. kòmantatè yo fè remake ke kòm jou yo pi kout, Nan nwit yo vin pi long ak plis aparan epi chak swa yo ta dwe etidye plis).
Flavius Jozefus mansyone festival sa a tou sou non "Fè yon fèt pou nou pote bwa yo") men li te bay dat 14 Av.
Doktè Talmud yo te ofri sis eksplikasyon: anplis jou korban Etzim yo ak pèmisyon yo te bay moun Benjamen yo pou yo ini ak lot pitit fi Izrayèl yo (gade pi wo a), se te ane 15 anvan epòk nou an:
Nan dat sa a, Branch fanmi yo te otorize marye youn ak lòt, apre epizòd pitit fi Tzelof'had yo.
Wa Ocheya te retire sentinèl Jewoboram te mete yo pou anpeche Izrayelit yo ale nan tanp Jerizalèm nan pandan fèt pelerinaj yo (Talmud Jerizalèm fè remake ke li pa t fè adorasyon Seyè a obligatwa, men li te pèmèt adorasyon Bondye a dwe pratike nan fason lib. rezon sa a, li rete yon wa ki "fè sa ki mal nan je Seyè a" epi ki te wè sou rèy li peyi Lasiri anvayi wayòm li an epi depòte popilasyon li a).
Dekrè lanmò a te fini nan jou sa, pou moun yo nan jenerasyon ki te nan dezè a, lè yo te anba dekrè diven an ki te kondane Izrayelit yo pou yo mouri, lè yo te voye eksploratè yo.
Nan dat sa a, Yo te bay jwif yo otorizasyon pou yo te ka antere mò yo nan fò Betar (dènye bastion ensije yo pandan revòlt Bar Kokhba).
Pifò nan eksplikasyon sa yo enkli yon motif pou padon, ki jistifye konparezon 15 Av ak Yom Kipour. Anplis, kòm de dènye rezon yo te make pi wo nan fen de dekrè ki te fose nou fè jèn nan 9 Av la jistifye ak yon tradisyon ki lè nap dezire pou nou rebati tanp lan nan menm mwa li te detwi a, gen kèk moun ki te dedwi ke evènman sa a pral fèt nan dat 15 Av.
OBSERVANS TOUT BE’AV
Talmud la pa endike ki jan yo make lajwa nan 15 Av (Maharil), yon moun ki t ap pran desizyon nan Rhineland medyeval, te ekri ke nan pifò kote, eksepte Mainz ak Worms (te toujou anba enfliyans Kwazad yo), pa te gen okenn ki tap fè ofis siplikasyon nan dat sa a. Koutim sa a pita gaye nan tout kominote; Li entèdi fè jèn nan jou sa a, menm pou koup fiyanse anvan maryaj yo. Gen kèk ki te deklare tou jou sa a favorab pou maryaj.
Li apwopriye, depi jou sa a pou nou pwolonje etid Tora pandan lannwit yo. Li se tou depi jou sa a ke moun yo kap obsève karant jou jèn yap fè anvan Rosh Hashana a, yap kòmanse jene (paske yon moun pa ka jene sou Shabbat oswa pandan neomenia nan mwa Elul la).
Tou Be’Av 2024 / טוּ בְּאָב 5784
Yon fèt Jwif Minè Pou Lanmou ❤️
Tou Be'Av pou Ane Ebre 5784 ap kòmanse lè solèy kouche dimanch 18 out 2024 e lap fini nan aswè Lendi 19 out 2024.
Tou Be'Av (an ebre: ט״ו באב, sa vle di kenzyèm jou nan mwa Av la) se yon jou fèt Jwif minè. Nan Mond Jwif modèn nan, nap selebre l kòm yon jounen fèt pou Lanmou (חג האהבה ) Ḥag Ha'Ahava. Yap di nou ke se yon jou favorab pou maryaj li ye.
We are.., This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.
Chak ane nan Jidayis, nap komemore yon kantite dezas ki te fèt nan istwa Pep jwif la, prensipalman nap komemore destriksyon Tanp yo nan Jerizalèm. Lè Anpi Neo-Babilòn lan ak Anpi Women an te vin konkeri Jerizalèm.
No comments: